İşçi Kıdemlerinde Sinsi Oyunlar
İşçiler için Kıdem tazminat fonu kurulacağı ve bu tazminatın sorun olmaktan çıkarılacağı epeydir konuşuluyordu. Biz ise tıpkı işsizlik sigortasında olduğu gibi işçilerin işverenlerin kucağına atılacağı türünden bir numara çekip çekmeyeceklerini bekliyorduk. Gerçi mutlaka bir kazık atılacaktı fakat nasıl bir numara çekilecekti bilmiyorduk.
Şimdi basına yansıyanlar doğruysa oyunu öğrenmiş olduk.
İşçiler 3600 gün prim ödeme koşulunu ve 15 yıllık sigortalılık süresini doldurma koşulu getiriliyormuş, yani ölme eşeğim ölme durumu. Şu an 1 yılı dolduranın hak ettiği tazminat 15 yıla çıkmış olacak, ha bunu kamufle etmek içinde emeklilik, malüliyet, ölüm yada ev alma durumlarında kıdem verileceği ustaca ayarlanmış.
Birde kıdem kesintisi sigortaya verilen prime esas kazanç üzerinden yapılacakmış, oysa herkes biliyorki bu miktar çoğu zaman gerçeği yansıtmıyor. Yani yine işverenin insiyatifinde bir durum oluşacak, işveren daha az prim ödemek için gerçek ücreti değil daha düşük ücreti belirleyecek bildirecek işçide işinden olmamak için ses çıkaramayacak.
HATIRLATALIM;
Herkes layık olduğu şekilde yönetilir…
Benim işçim bu iktidara bu zihniyetin yönetimine layıktır.
Ha sakın burdan CHP lehine yada MHP lehine bir durum çıkarmayın çünkü onlar yönetirse bunları bile mumla ararsınız…
Bakalım sarı sendikalarımız vede işçi dostu yazar çizer söyler takımı napacak….
SGK’ya verilen Aylık Prim ve Hizmet Belgesi’nde işçinin prime esas aylık brüt kazancının yüzde dördü üzerinden kıdem primi olarak kesilecek. Kıdem prim tahakkukları Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından işçi ve işveren bilgileriyle birlikte Emeklilik Gözetim Merkezi’ne bildirilecek. İşverenler kıdem primini ait olduğu ayı izleyen ayın sonuna kadar Emeklilik Gözetim Merkezi adına açılan hesaba yatıracak. Bu hesaplardaki tutarlar Emeklilik Gözetim Merkezi aracılığıyla işveren tarafından seçilecek şirkete aktarılacak. İlgili aya ilişkin olarak işveren tarafından hesaba eksik tutar yatırılması halinde, eksik yatırılan tutar işçilerin brüt ücretleri ile orantılı olarak dağıtılacak.
Soru 3: Kıdem tazminatını kim ödeyecek? İşçinin ücretinden kesinti olacak mı?
Kıdem tazminatını işveren ödeyecek. İşverenler, prim yükümlülükleri nedeniyle işçilerin ücretlerinden herhangi bir indirim veya kesinti yapamayacak.
Soru 4: Kıdem tazminatının yatırılacağı şirketi kim seçecek? Kıdem tazminatı nerelerde değerlendirilecek?
Kıdem primlerinin yatırılacağı şirketin seçimi işveren, bu primlerin değerlendirileceği fonların seçimi işçi tarafından yapılacak. İşveren, kıdem tazminatı sözleşmesinin yürürlük tarihinden itibaren en az bir yıl geçmiş olması durumunda işçileri adına açılan bireysel kıdem hesabındaki birikimlerin başka bir şirkete aktarılmasını talep edebilecek. Bireysel kıdem hesabındaki birikimlerin hangi yatırım aracı vasıtasıyla değerlendirileceğine işçi karar verecek. İşçinin, bu yönde bir tercih beyan etmemesi halinde söz konusu birikimler, asgari yüzde kırk oranında Hazine Müsteşarlığı’nca ihraç edilen kamu borçlanma araçlarını veya kira sertifikalarını içeren bir fonda değerlendirilecek.
Soru 5: İşçi, iş değiştirdiğinde kıdem tazminatı hesabı değişecek mi? Birden fazla işyerinde Çalışanların kıdem tazminatı nereye yatacak?
İşçi, iş değiştirmesi halinde bireysel kıdem hesaplarının birleştirilmesini talep edebilir. Şirket, usulüne uygun olarak yapılan talebin kendisine ulaştığı tarihten itibaren en geç on iş günü içinde birleştirme işlemini tamamlanacak. İşçinin aynı anda farklı işverenler yanında çalışması halinde, işçinin kıdem primleri ve bunlara ilişkin getirileri her çalışma için ayrı bireysel hesaplarda takip edilecek.
Soru 6: Eski haklar ne olacak?
İşçinin eski hakları kaybolmayacak. eski haklar yine eski koşullara göre ödenebilecek. Ancak, çalışanların işverenleri ile yapacakları sözleşmelerle eski haklar bireysel kıdem hesabına dâhil edilebilecek. Bu durumda işçinin bireysel kıdem hesabına dâhil olmadan önceki hizmet süresi bireysel kıdem hesabında prim ödeme gün sayılarının hesabında dikkate alınacak.
Soru 7: İstifa edenler de kıdem tazminatından yararlanacak mı?
Yeni sistemde her ay SGK prim belgeleri ile kıdem primi de bildirileceğinden dolayı, istifa edenler de kıdem tazminatından yararlanabilecek. Bugüne kadar doğum, istifa, tayin, sınav kazanma, memurluğa girme gibi nedenlerle işten ayrılanlar hak kaybına uğruyordu. Artık kıdem tazminatı hakkından her çalışan yararlanacak.
Soru 8: Kıdem tazminatından yararlanmak için bir yılı doldurmak gerekecek mi?
Mevcut yasada kıdem tazminatını almak için en az 1 yılı doldurma şartı aranıyor.Yeni yasa yürürlüğe girerse, işçi bir gün dahi çalışsa buna ilişkin kıdem tazminatı hakkı olacak.
Soru 9: Kıdem tazminatı almanın koşulları değişiyor mu?
Kıdem tazminatının ödenme koşulları da değişiyor. Bireysel kıdem hesabından para çekme hakkını ilk kez kullanabilmek için, on beş yıl sigortalılık süresini ve 3600 prim ödeme gün sayısını doldurmak gerekecek. Ayrıca konut alırken de kıdem tazminatı çekilebilecek. Yine emeklilik ve malullük aylığı bağlanması yada ölüm halinde de ödenecek. Beş yıl boyunca bireysel kıdem hesabına kıdem primi tahakkuk ettirilmemesi halinde de kıdem tazminatı çekilebilecek.
Soru 10: Kıdem tazminatında zaman aşımı olacak mı?
Kıdem tazminatı tutarının tamamının çekilmesine hak kazanıldığı tarihten itibaren on yıl içinde şirkete başvurarak kıdem tazminatının ödenmesini talep etmeyen işçi veya kanuni mirasçılarının hakkı zamanaşımına uğrayacak. Zamanaşımına uğramış tutar Şirket tarafından on beş işgünü içinde Maliye Bakanlığı Merkez Saymanlık Müdürlüğü hesabına aktarılacak.